4857 Sayılı İş Kanununun 46. Maddesinde tatil gününde önce belirlenen iş günlerinde çalışmış olan işçilere yedi günlük zaman dilimi içerisinde yirmi dört saat hafta tatili izni verileceği düzenlenmiştir. Tatil gününden önce çalışmış olmaları demek işçilerin belirlenen haftalık çalışma süresini doldurması anlamına gelir. Örneğin bir işyerinde haftanın altı günü günde 7,5 saat çalışma yapılıyorsa işçi hafta tatiline hak kazanmak için bu altı gün çalışmalıdır. Aynı şekilde bir işyerinde haftanın beş günü günde 8 saat çalışma yapılıyorsa işçi hafta tatiline hak kazanmak için bu beş gün çalışmalıdır. Burada önemli olan işçilerin belirlenen haftalık çalışma süresini doldurmasıdır. Ancak bazı durumlarda işçiler çalışmadığı halde hafta tatiline hak kazanmak açısından çalışmış sayılmaktadır. Bu durumların neler olduğu aşağıda maddeler halinde incelenecektir. Hafta tatili ile ilgili ayrıntılı bilgi için Hafta Tatili Ücreti – Yargıtay Uygulamaları başlıklı yazımı okuyabilirsiniz.
Çalışmadığı halde kanunen çalışma süresinden sayılan zamanlar
4857 Sayılı İş Kanununun 66. Maddesinde belirtilen çalışma süresinden sayılan haller hafta tatiline hak kazanmak için de çalışma süresinden sayılır.
Günlük ücret ödenen veya ödenmeyen kanundan doğan tatil günleri
Kanundan doğan tatil günlerinde çalışmayan işçiler haftalık izne hak kazanmak için çalışmış sayılacaklardır. Örneğin Ulusal Bayram ve genel tatil günlerinde çalışmayan bir işçi hafta tatiline hak kazanmak için çalışmış sayılacaktır.
Günlük ücret ödenen veya ödenmeyen sözleşmeden doğan tatil günleri
İş sözleşmeleri veya toplu iş sözleşmeleriyle işçilere kanundan doğan tatil günleri dışında da tatiller verilebilir. Örneğin iş sözleşmesiyle nişanlanan işçilere izin verileceği kararlaştırılmışsa, bu günler için işçilere ücret ödense de ödenmese de, işçiler bu günlerde haftalık izne hak kazanmak için çalışmış sayılacaktır.
Mazeret İzinleri
4857 Sayılı İş Kanununun EK-2. Maddesinde belirtilen mazeret izinleri hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılan sürelerdendir.
Bir haftalık süre içinde kalmak üzere işveren tarafından verilen diğer izinler
İşveren tarafından bir haftalık süre içinde kalmak üzere işçilere izin verilmesi durumunda bu günlerde çalışmayan işçi haftalık izne hak kazanmak için çalışmış sayılacaktır. Örneğin işveren tarafından beş gün izin verilen işçi altıncı gün çalıştıktan sonra yedinci gün hafta tatiline hak kazanacaktır. Burada dikkat edilmesi gereken işveren tarafından verilen iznin bir haftayı geçmemesidir. İşveren tarafından verilen iznin bir haftayı aşması durumunda işçi tam haftalar için hafta tatiline hak kazanamayacaktır. Ancak tam haftayı aşan kısım hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılacaktır. Örneğin işveren tarafından 8 gün izin verilmesi durumunda işçi ilk 7 gün içinde hafta tatiline hak kazanmayacak ancak 8. gün verilen izin bir sonraki hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılacaktır.
Bir haftalık süre içinde kalmak üzere hekim raporuyla verilen hastalık ve dinlenme izinleri
Bir haftalık süre içinde kalmak üzere hekim raporuyla işçilere izin verilmesi durumunda bu günlerde çalışmayan işçi hafta tatiline hak kazanmak açısından çalışmış sayılacaktır. Geçici iş göremezliğin hafta tatili gününe rastlaması durumunda eğer işçi geçici iş göremezlik ödeneği alıyorsa hafta tatili ücreti de geçici iş göremezlik ödeneği ölçüsü üzerinden Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından ödenecektir. Burada da dikkat edilmesi gereken verilen hastalık ve dinlenme izinlerinin bir haftayı geçmemesidir. Hekim raporuyla verilen iznin bir haftayı aşması durumunda işçi ilk hafta tatili ücretini, geçici işgöremezlik ölçüsü üzerinden, Sosyal Güvenlik Kurumundan alır. Diğer haftaya sarkan hastalık ve dinlenme izinleri ise haftalık izne hak kazanmak için çalışılmış sayılacaktır.
Zorlayıcı ve ekonomik bir sebep olmadan işyerindeki çalışmanın haftanın bir veya birkaç gününde işveren tarafından tatil edilmesi
Herhangi bir zorlayıcı ve ekonomik bir sebep olmadan işyerindeki çalışmanın haftanın bir veya birkaç gününde işveren tarafından tatil edilmesi durumunda haftanın çalışılmayan günleri ücretli hafta tatiline hak kazanmak için çalışılmış sayılır.
Zorlayıcı bir nedenden dolayı işyerinde işin bir haftadan fazla bir süre ile tatil edilmesi durumunda zorlayıcı sebeplerden ötürü çalışılmayan günler için işçilere ödenen yarım ücret hafta tatili günü için de ödenir.
İş Başmüfettişi
Ayrıntılı bilgi için Hakkımda bölümünü inceleyebilirsiniz.
