Servislerde Geçen Süreler Çalışma Süresinden Sayılır mı?

İşverenler tarafından bazen işin niteliği gereği bazen de sosyal yardım amacıyla işçilere personel servisi sağlanabilmektedir. Servislerde geçen süreler çalışma süresinden sayılır mı? sorusuna cevap vermemiz için servis verilmesinin amacını tespit etmemiz gerekir. Çalışma süreleri ile ilgili ayrıntılı bilgi için İşçilerin Günlük ve Haftalık Çalışma Saatleri başlıklı yazımı okuyabilirsiniz.

Sosyal Yardım Amacıyla Sağlanan Personel Servislerinde Geçen Süreler

Çalışma süresinden sayılan haller İş Kanununun 66. maddesinde sayılmış olup işin niteliğinden doğmayıp sosyal yardım amacıyla sağlanan servislerde geçen sürelerin çalışma süresinden sayılmayacağı özel olarak belirtilmiştir. Dolayısıyla işverenler tarafından sosyal yardım amacıyla sağlanan servislerde geçen süreler çalışma süresinden sayılmaz. Bu durumda çalışma süresi işçinin işyerinde fiili olarak çalışmaya başladığı an başlar ve çalışmanın bittiği an sona erer.

Yargıtay 22. H.D. 17.01.2014 Tarih, 2013/1986 Esas ve 2014/296 Karar.
“Somut olayda, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının işe gidiş gelişlerinde serviste geçirdiği süre de çalışma süresinden sayılarak fazla çalışma ücreti alacağı hesaplanmıştır… 4857 sayılı Kanun’un 66. maddesinin son fıkrası hükmü dikkate alınmadan, yanlış değerlendirme ile davacının işe gidiş gelişlerinde serviste geçen sürenin de çalışma süresinden sayılması hatalıdır.”

İşin Niteliği Gereği Sağlanan Personel Servislerinde Geçen Süreler

İşin niteliği gereği personel servisi sağlanması zorunluysa bu durumda personel servislerinde geçen süreler çalışma süresinden sayılır. İş Kanununun 66. maddesinde, demiryolları, karayolları ve köprülerin yapılması, korunması ya da onarım ve tadili gibi, işçilerin yerleşim yerlerinden uzak bir mesafede bulunan işyerlerine hep birlikte getirilip götürülmeleri gereken her türlü işlerde bunların toplu ve düzenli bir şekilde götürülüp getirilmeleri esnasında geçen sürelerin çalışma süresinden sayılacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda olan bir işyerinde çalışan işçi için personel servisinde geçen süre çalışma süresinden sayılır.

Örnek: Tren yolu inşaatında çalışan bir işçinin toplu ulaşım olmayan işyeri sahasına ulaşımı işveren tarafından sağlanmaktadır. Bu durumda serviste geçen süre çalışma süresinden sayılır.

Yargıtay 22. H.D. 26.10.2017 Tarih, 2015/17357 Esas ve 2017/23166 Karar.
“Somut olayda, davacının şoför olarak çalıştığı işyerinin hızlı tren yolu yapımı inşaat sahası olduğu anlaşıldığından Mahkemece, 4857 sayılı Kanun’un 66. maddesine göre, davacının işe gidiş gelişlerinde serviste geçirdiği bir saatlik sürenin de çalışma süresinden sayılarak fazla mesai ücret alacağı hesaplanmalı ve şimdiki gibi takdiri indirim de uygulanarak hüküm altına alınmalıdır. Dava konusu alacak istekleri ile ilgili seri açılan davalarda, ( Örneğin Dairemizin 2014/21417, 21549, 24031, 24032, 31690, 31657 esas sayılı dosyaları) davacıların işe gidiş gelişlerinde serviste geçirdiği bir saatlik sürenin çalışma süresinden sayılarak fazla mesai ücret alacakları belirlenmiş ve bu doğrultuda verilen kararlar Dairemizce kabul görmüştür. Mahkeme tarafından 4857 sayılı Kanun’un 66. maddesinin son fıkrası hükmü dikkate alınmadan, yanlış değerlendirme ile davacının işe gidiş gelişlerinde serviste geçen sürenin çalışma süresinden sayılmaması hatalı olup bozma sebebidir.”